Vaccineren tegen slingerziekte kan al snel voor extra inkomsten zorgen. Dat vertelden Emili Barba Vidal en Gonzalo Garcia Sánchez van HIPRA tijdens de Varkensproeverij op woensdag 14 september. Gebruik van de HIPRA-calculator kan de besluitvorming voor wel of niet vaccineren ondersteunen.
Vidal en Sánchez toonden hoe vaccinatie tegen slingerziekte in verschillende situaties door een betere groei en minder uitval al snel tot winst kan leiden. Zo toonden ze een bedrijf dat dankzij een groeiverbetering van 33 gram per dag en 11,3 procent minder uitval voor elke euro die in vaccineren was geïnvesteerd, 5,7 euro terug kreeg. Met 15.000 biggen per jaar leverde vaccineren de varkenshouder jaarlijks bijna 70.000 euro op. Om een inschatting te maken van de rentabiliteit van vaccineren kunnen dierenartsen en HIPRA-adviseurs de HIPRA-calculator inzetten. Op basis van kengetallen als biggenprijs en voerprijs laat de calculator zien wat de toegevoegde waarde van vaccineren op het bedrijf kan zijn.
Slingerziekte in Nederland
Slingerziekte wordt veroorzaakt door bepaalde stammen van de E. coli-bacterie. Deze stammen produceren verotoxine. Met behulp van speekseltouwen en FTA-cards kan eenvoudig worden vastgesteld of verotoxine aanwezig is in het hok. In 62 procent van de ingestuurde Verochecks is minimaal één monster positief. Slingerziekte komt meestal voor in de biggenopfok, vijf tot veertien dagen na spenen, maar kan ook rondom opleg in de vleesvarkensstal voorkomen. In de meeste gevallen is er sprake van uitbraken bij een specifieke leeftijdsgroep. De uitval kan variëren van vijftig procent tot meer dan negentig procent. De meest voorkomende klinische verschijnselen zijn plotselinge sterfte, neurologische verschijnselen, zoals fietsbewegingen en een slingerende gang. Vandaar de naam slingerziekte. Naast infecties met duidelijke klinische verschijnselen en uitval komen ook subklinische infecties voor. Dergelijke subklinische infecties kunnen zorgen voor een verminderde groei en een verslechterde voederconversie.
Risicofactoren beperken en vaccineren
Preventie van slingerziekte bestaat uit het inperken van risicofactoren en/of het inzetten van vaccins. Risicofactoren zijn vroeg spenen, stress rond spenen of rond opzet in de vleesvarkensstal, voerwijzigingen, voer met slecht verteerbare eiwitten of hoge ruwe eiwitconcentraties. Het belangrijkste is het creëren van optimale omstandigheden rond spenen en opzet om kolonisatie van E. coli-bacteriën in de darm te beperken.
Het analyseren en aanpakken van de belangrijkste risicofactoren op een bedrijf blijkt in de praktijk echter een uitdaging. Het aanpassen van de voersamenstelling en het voermanagement, meer aandacht geven aan reiniging en ontsmetting en de optimalisatie van het speenmanagement is niet altijd eenvoudig. Bovendien leiden diverse van deze maatregelen, met name rondom de voersamenstelling en voerstrategie, tot een lagere groei van de biggen of tot een verhoging van de voerkosten. De meest effectieve manier om biggen goed te beschermen is volgens HIPRA door te vaccineren met VEPURED®. Dit vaccin kan veilig toegediend worden vanaf twee dagen leeftijd, zodat de biggen beschermd zijn vanaf speenleeftijd. Hiermee wordt sterfte door slingerziekte voorkomen, en daarnaast helpt het om groeipresentaties te verbeteren, meer uniformiteitte bereiken, antibioticagebruik te reduceren en in sommige gevallen zelfs om problemen met Streptococcus suis beter onder controle te krijgen.
Tekst: Gerben Hofman