Van alle verschijningsvormen van mycoplasma, is Mycoplasma hyopneumoniae de meest bekende. In de praktijk worden regelmatig uitbraken aangetroffen op fokbedrijven. De kiem laat zich echter lastig diagnosticeren.
Mycoplasma hyopneumoniae is nog steeds één van de belangrijkste oorzaken van chronische luchtwegproblemen (hoesten) gedurende de vleesvarkensperiode. Echter, het infectiemoment zit in een veel vroeger stadium en de kiem geeft meer problemen dan alleen chronisch hoesten. Verder zijn er nog andere typen mycoplasma die op hun beurt weer andere specifi eke problemen geven.
Waar Mycoplasma hyopneumoniae met name problemen geeft op de luchtwegen, geven Mycoplasma hyorhinis en Mycoplasma hyosynoviae andere problemen. M. hyorhinis geeft met name polyserositis en polyarthritis, doorgaans bij dieren van 3-10 weken leeftijd. Een M. hyosynoviae infectie veroorzaakt op oudere leeftijd, vaak pas vanaf een week of 10, een polyarthritis (gewrichtsontsteking in meerdere gewrichten), maar geen polyserositis (ontsteking van de inwendige bekleding van borst- en buikholte).
Enkele zaken hebben ze echter gemeen: ze zijn moeilijk te kweken en dus zal het stellen van een diagnose niet altijd eenvoudig zijn. De problemen die ze veroorzaken zijn bijna nooit dodelijk maar dieren genezen zelden volledig van een infectie. Hierdoor hebben mycoplasma-infecties een grote impact op de varkenshouderij.
Het hele artikel lezen of meer van deze? Vraag nu een proefabonnement aan!
Mycoplasma hyopneumoniae (M. hyo)
Luchtwegvariant M. hyo is een kleine bacterie, zonder celwand, die zoals eerder gezegd moeilijk te kweken is in laboratoriumomstandigheden vanwege zijn complexe nutritionele behoefte. Deze kiem komt wijdverspreid voor in varkenspopulaties, is endemisch op de meeste bedrijven over de hele wereld en veroorzaakt enzoötische pneumonie (EP). De verspreiding van de kiem vindt meestal plaats door direct contact met besmette dieren, zowel verticaal (van zeug naar biggen) als horizontaal (van big naar big). Maar de kiem kan zich ook via de lucht verspreiden binnen een straal van 2-3 kilometer, mits de condities goed zijn (temperatuur en luchtvochtigheid). De tijd tussen een infectie en het optreden van klinische symptomen (de incubatietijd) bedraagt voor M. hyo zo’n 2-8 weken. M. hyo sterft buiten het varken snel, zeker in een droge omgeving. Daarom is een sanitaire leegstand een effectieve maatregel tegen M. hyo.
De meeste besmettingen met M. hyo vinden plaats in het kraamhok, waar de zeugen/gelten de biggen besmetten en waar dus ook de basis ligt voor eventuele problemen verderop in het groeitraject van de vleesvarkens. Onderzoek heeft aangetoond dat op ongeveer een derde van de zeugenbedrijven reeds positieve biggen spenen.Deze biggen kunnen er vervolgens voor zorgen dat de rest van het koppel besmet wordt, zeker als er na het spenen veel gemengd wordt. Ook de aanwezigheid van varkens van meerdere herkomsten op één locatie vergroot het risico op verspreiding van eventuele M. hyo-problemen bij de vleesvarkens.