Een 'smeltkroes' van risico’s – waaronder de Amerikaanse handelsoorlog met China, ziekten en extreem weer – vormt volgend jaar een bedreiging voor de wereldwijde voedselprijsstabiliteit, aldus onderzoek van de Rabobank.
In haar jaarlijkse Visie-rapporten, waarin de vooruitzichten voor meer dan 15 agrarische grondstoffen en vlees en vis worden geanalyseerd, geeft de Rabobank aan dat alhoewel de wereldwijde voedselprijzen relatief stabiel blijven, geopolitieke spanningen, de dreiging van het El Niño-weersysteem en veeziekten grote onzekerheden voor 2019 met zich meebrengen.
Stefan Vogel, Head of Agri Commodity Markets bij Rabobank en mede-auteur van het rapport: “De agrarische grondstofprijzen mogen dan momenteel relatief stabiel zijn, het is lang geleden dat er vanuit zo veel hoeken zo veel verschillende bedreigingen voor voedselgrondstofprijzen kwamen – van handelsoorlogen en koersschommelingen tot aan weersbedreigingen en veeziekten.”
Justin Sherrard, Global Strategist Animal Protein bij Rabobank, voegt toe: “Voedselproducenten staan voor een smeltkroes van risico’s. Deze zullen mogelijk niet allemaal doorzetten, maar er dienen voorzorgsmaatregelen getroffen te worden voor een moeilijk en zorgwekkend 2019.”
De VS staat voor handelsoorlogen en valutamoeilijkheden, terwijl Braziliaanse graanboeren op beide fronten hun voordeel doen
De handelsoorlog tussen de VS en China heeft 2018 gedefinieerd. Als deze naar verwachting doorzet in 2019, zal dit de mondiale handelsstromen volgend jaar en daarna van koers doen veranderen.
Sojabonen voelen het grootste effect. De Rabobank voorspelt dat China, die momenteel 60 procent van de wereldwijde handel in sojabonen importeert, zijn intake in 2018/19 tot onder 90m ton verlaagt vanwege importbeperkingen. Wanneer China elders koopt, zullen Amerikaanse boeren met een overschot aan sojabonen zitten. De bank voorspelt dat de voorraden tegen het einde van 2018/19 meer dan verdubbelen tot recordniveaus.Tegelijkertijd zal Brazilië, ’s wereld op een na grootste sojaboonproducent, de gewasprijzen in stand zien blijven. Hiermee worden sojaboeren de voornaamste begunstigde van de handelsoorlog, terwijl de veesector te maken krijgt met hogere lasten door toegenomen voerkosten.
Met het oog op dierlijke eiwitten gaan Amerikaanse voedsel- en visexporteurs op zoek naar nieuwe handelspartners buiten China. Dit biedt kansen voor Brazilië, Canada en de EU, die allen de vraag in de Chinese markt naar varkensvlees willen vervullen.
De Amerikaanse dollar geniet op het moment een recordhoogte van 18 maanden. De verwachting is dat de dollar blijft aansterken tot eind 2019 alvorens deze stabiliseert. Amerikaanse exporten zullen vervolgens de negatieve gevolgen van een gebrek aan buitenlandse concurrentie blijven ondervinden, wat de winstgevendheid van Amerikaanse boeren verder onder druk zet. De zwakke real heeft in Brazilië te kampen gehad met langdurige nationale politieke onrust. Dit is de concurrentiepositie van suiker- en koffie-export in exportmarkten ten gunste gekomen. Daarentegen heeft een overschot aan koffiebonen en suiker de prijzen gedrukt. Brazilië heeft echter ook zijn voordeel kunnen doen met de toegenomen Chinese import van varkensvlees. ’s Werelds op een na grootste economie heeft zich op dit vlak gericht op Brazilië – en op Europa. De Rabobank verwacht dat dit zich in 2019 voortzet.
Vogel voegt toe: “De grootste bedreiging voor boeren is de handelsoorlog tussen de VS en China. Tenzij de twee grootmachten verzoenen, zullen grondstoffen zoals Amerikaanse sojabonen naar alle waarschijnlijkheid in zwaar weer blijven verkeren als China deze links laat liggen. Dit brengt financieel leed voor Amerikaanse landbouwers, en dat terwijl onze verwachting dat de dollar tot ver in 2019 sterk blijft ook al uitdagend voor hen is.” “Desondanks zijn Amerikaanse sojabonen goedkoper dan Braziliaanse bonen gezien de overschotniveaus. Amerikaanse boeren richten zich dan ook op andere landen die sojabonen importeren om van hun voorraden af te komen. China kan mogelijk deels weer aankloppen bij de VS zodra het geschil is bijgelegd, maar een volledig herstel van deze handelsstroom lijkt onwaarschijnlijk.”
Bioveiligheidsrisico’s zullen zich naar verwachting verspreiden
De Rabobank verwacht dat de verspreiding van de Afrikaanse varkenspest (African Swine Fever, ASF) een blijvende wereldwijde impact op de productie van varkensvlees zal hebben. Dit heeft voornamelijk een schadelijk effect in China, waar het aanbood afneemt, prijzen stijgen en import toeneemt. Europa kampt nog altijd met een overschot aan varkensvlees, wat een lastig probleem wordt als de ASF-uitbraak productieniveaus treft en de exportmogelijkheden vermindert.
Echter, nu varkensvlees het dierlijk eiwit is dat het meeste risico op ziekten loopt, zal dit het beeld van consumenten beïnvloeden, en in het verlengde daarvan de vraag. De pluimveesector kent een vergelijkbaar scenario, waar het toenemende risico van vogelgriep consumenten zorgen blijft baren. Dit leidt tot aanzienlijke schommelingen in de handelsstromen.
Justin Sherrard: “Bioveiligheid zal een steeds grotere bedrijfsprioriteit voor veehouderijen worden de komende jaren, gezien de heftigheid van ziekte-uitbraken onverminderd doorgaat. Grote uitbraken hebben een effect op mondiale handelsstromen en de voorkeuren van consumenten. Het resultaat is dat wij verwachten in bepaalde markten een verschuiving richting rundvlees- en visconsumptie zullen zien.”
El Niño dreigt
Nu de kans 80 procent is dat El Niño formeel afgekondigd wordt in het noordelijk halfrond tegen het einde van de winter, verwacht de Rabobank dat het weerfenomeen verdere onzekerheid op de grondstoffenmarkten zal voortstuwen. Natter weer in de Southern Plains in de Verenigde Staten kan een stimulans voor de graanproductie betekenen, aldus de Rabobank. Mocht het weerfenomeen zich inderdaad vormen, zullen oogsten van palmolie, suiker en Robusta-koffie waarschijnlijk negatief beïnvloed worden. Dit zal deels de handelsstromen in deze markten, welke nu al een overaanbod kennen, doen wijzigen, gezien de wereldwijde vraag naar koffie en suiker naar verwachting robuust blijft.
De voorraad van vismeel is aan het toenemen sinds de laatste El Niño. De Peruaanse quota was met 3,3m ton in begin 2018 het hoogst in drie jaar. Als de klimatologische omstandigheden zich niet stabiliseren zal een lagere quota opwaartse druk en instabiliteit voor de vismeelprijzen betekenen in 2019.
De jaarlijkse Visie-rapporten worden geschreven door het gespecialiseerde Rabobank-team van onderzoekers in de landbouwgrondstoffenmarkten en analisten van dierlijke eiwitten over de gehele wereld. Het landbouwgrondstoffenrapport “Trade War Turbulence, With Softs Landing” is nu in zijn negende jaar, terwijl dit de vierde editie van het dierlijke eiwittenrapport “Growth Slows Down…As Doubt Gears Up” is.
Bron: Rabobank
