Zodra de temperaturen buiten oplopen, is er meer aandacht voor hittestress. Toch worden de gevolgen van hittestress bij zeugen nogal eens onderschat, ziet technisch varkensspecialist Kim Goedegebuure van Trouw Nutrition. “Zeugen in de kraamstal hebben het hele jaar door te kampen met hittestress; niet alleen in de zomer. Zonder plan van aanpak kan dat echt enorme gevolgen hebben voor de zeug én de bigkwaliteit.”
Cortisol verschuift de prioriteiten
Zodra een varken last heeft van hittestress, gaat het lichaam het stresshormoon cortisol aanmaken. “Cortisol zorgt ervoor dat alle prioriteiten van het dier verschuiven. Niet langer is een goede nutriëntenopname het doel, maar afkoelen. Om te voorkomen dat ze het nóg warmer krijgen, blijven varkens bij hittestress ook zoveel mogelijk liggen. Maar daardoor lopen ze ook minder snel naar de voerbak”, vertelt Kim.
Hele jaar door hittestress
Waar biggen comfortabel zijn met wat extra warmte, is dat bij zeugen juist een heel ander verhaal. Kim: “Kraamzeugen hebben feitelijk het hele jaar door te maken met hittestress. Door hun grotere lichaamsgewicht zijn ze al veel gevoeliger voor warmte. Dan is het in een kraamstal ook nog eens minimaal 25°C, terwijl zeugen tijdens de lactatie voor een hoge voeropname gebaat zijn bij een temperatuur van 18 o tot 20 o Celsius.”
Verminderde melkproductie, verminderde groei
“Op het moment dat een lacterende zeug minder voer binnenkrijgt, leidt dat tot een verminderde melkproductie, waardoor biggen minder hard groeien”, verzekert Kim. “Door de verlaagde voeropname valt de zeug bovendien nog meer af tijdens de lactatieperiode, wat weer negatieve gevolgen heeft voor de volgende dracht.”
Nadelige langetermijneffecten
“Dat een zeug wat gewicht verliest in de lactatie is normaal, maar je wilt echt niet dat een zeug te veel afvalt, want dat heeft enorme consequenties voor de hormoonhuishouding”, vervolgt Kim. “De berigheid staat onder druk en er zullen minder follikels rijpen en ovuleren bij de volgende dracht. Minder bevruchte eitjes betekent minder biggen per worp. Bovendien verloopt de rijping niet optimaal, waardoor de eitjes van mindere kwaliteit zijn en de variatie tussen de pasgeboren biggen groter is. Dat werkt direct door in de vleesvarkensfase. Hittestress in de kraamstal kan dus echt nadelige langetermijneffecten hebben.”
Gevolgen hittestress bij zeugen:
- Lagere voeropname
- Lagere melkproductie
- Kleinere opvolgende worp
- Lagere toomgroei
- Berigheid onder druk
Juiste managementmaatregelen cruciaal
Gelukkig kunnen varkenshouders zelf veel doen om de gevolgen van hittestress zoveel mogelijk te beperken. “Het nemen van de juiste managementmaatregelen is echt cruciaal bij het tegengaan van hittestress. Verstrek voer op de koelste momenten van de dag en zorg voor voldoende koel drinkwater”, adviseert Kim.
InstaCool tegen acute hittestress
Ook de stal verdient aandacht. “Zorg bijvoorbeeld voor een goed stalklimaat en stap tijdig over van de winterinstellingen naar de zomerinstellingen. Met de steeds warmere zomers zie je ook steeds meer nevelinstallaties. Wordt er hitte voorspeld? Grijp dan in met InstaCool. Deze drinkwateroplossing helpt bij het vermijden van acute hittestress”, licht Kim toe. “We merken echt dat een combinatie van deze maatregelen tot goede resultaten leidt bij zeugen. Dat verdient opvolging!”
Zelf aan de slag om hittestress bij uw varkens zoveel mogelijk tegen te gaan? Vraag uw voerleverancier of dierenarts om advies en een plan van aanpak. Klik hier voor meer informatie over Instacool.
