Deze uitspraak deed Prof.dr. Johanna Fink-Gremmels op het symposium ‘Gezondheid zonder grenzen’ voor ruim tachtig adviseurs in de varkenshouderij. Het symposium werd op 2 juli jongstleden georganiseerd door het Veterinair Kennis Centrum in Nieuw Milligen. Gerenommeerde sprekers als Henk Bleker en mevrouw Fink-Gremmels, brachten op inspirerende wijze aan een volle zaal hun visie op het actuele thema.
UDD-regeling in de praktijk
Het VKC, een samenwerkingsverband tussen een aantal dierenartsenpraktijken, organiseerde het symposium. Maartje Wilhelm, varkensdierenarts bij het VKC, beet het spits af met een uitleg over de UDD-regeling. Hierin is vastgelegd dat alle antibiotica per 1 maart 2014 uitsluitend door dierenartsen mogen worden toegediend. Op deze regeling zijn twee uitzonderingen: de eerste geldt voor hobbyboeren met maximaal vijf dieren. De tweede uitzondering geldt voor veehouders, mits zij voldoen aan een flink aantal randvoorwaarden. Een aantal van deze voorwaarden blijkt in de praktijk lastig uitvoerbaar. Daarnaast besprak Wilhelm de monitoring van het antibioticagebruik. Uit zowel de registratie van de dierdagdosering (DDD) en de VBI (veterinaire benchmarkindicator) blijkt dat de varkenshouderij de afgelopen jaren een enorme slag geslagen heeft in het reduceren van antibioticagebruik met meer dan 57 procent. Dierenarts Wilhelm gaf aan dat dit een zeer mooi resultaat is, echter maakte zij hier wel een kanttekening bij. “Natuurlijk is voedselveiligheid en volksgezondheid onze gezamenlijke en individuele verantwoordelijkheid, maar diergezondheid en dierenwelzijn mogen hierbij nooit uit het oog verloren worden.”
Aanpak antibioticareductie Nederland voorbeeld voor Europa
Prof.dr. Johanna Fink-Gremmels, hoogleraar aan de faculteit Diergeneeskunde en vertegenwoordigd in diverse Europese veterinaire organisaties, gaf een heldere uitleg over de werking van antibiotica en het ontstaan van resistentie. Internationaal wetenschappelijk onderzoek brengt steeds beter de knelpunten in kaart. “Inzet van antibiotica blijkt effectiever als dit in een vroeg stadium gebeurt. Hierbij dienen alle risicodieren behandeld te worden”, aldus Fink-Gremmels. Ook blijkt MRSA, de beruchte ziekenhuisbacterie die resistent is voor veel antibiotica, op te delen te zijn in 2 typen: ‘hospital acquired’ en ‘livestock acquired’. Deze laatste variant, die overdraagbaar is van dier op mens en kan voor komen bij varkenshouders, is niet makkelijk overdraagbaar van mens op mens. Daardoor blijkt deze een veel minder groot probleem te zijn dan het ‘hospital acquired’ type, welke ontstaat onder invloed van antibioticumgebruik bij mensen. Door dergelijke inzichten is ook de politiek tot de conclusie gekomen dat er bij de aanpak van resistentie een grote verantwoordelijkheid ligt bij de humane gezondheidszorg. Dit wil volgens Fink-Gremmels echter niet zeggen dat de veterinaire sector haar verantwoordelijkheid niet moet nemen. Op bijvoorbeeld het vlak van mestverwerking is volgens haar nog een slag te slaan. Antibiotica in diermest kunnen een verstoring van het ecosysteem veroorzaken. Zij pleit dan ook voor verder onderzoek, goede monitoring en optimalisatie van antibioticagebruik wereldwijd. “Nederland loopt hier binnen Europa duidelijk in voorop en wordt als voorbeeld genomen” aldus de hoogleraar.
Kijk door ogen van retail naar transport
Henk Bleker, voorzitter van Vee&Logistiek Nederland en de laatste spreker van het middagprogramma, stelde dat de sector door de ogen van de retail en consument naar zichzelf moet kijken; het welzijnsaspect van dieren moet serieus genomen worden. Daarbij dient de sector zelf verantwoordelijkheid te nemen en zelfregulerend op te treden. Bleker denkt dat de afschaffing van de klepkeuring alleen teniet gedaan kan worden, als de sector aantoont dat zij zich houdt aan haar eigen kwaliteitseisen. Hij sluit niet uit dat op termijn wordt overgestapt op elektronische identificatie van varkens. “Daarmee creëer je transparantie en dat komt ten goede aan de betrouwbaarheid van de hele sector” aldus Bleker. Hij gelooft niet dat op er op korte termijn voor veetransport een Schengen-akkoord komt. “De belangen van de verschillende landen zijn hiervoor te verschillend.”
Voetballend ondernemen
Na een prima maaltijd met varken aan spit, kreeg de zaal een oppepper voorgeschoteld door Benno Schildkamp, ondernemer en schrijver van het boek ‘Voetballend ondernemen’. Het stadion als spiegel: zo benadert hij zijn eigen bedrijfsvoering en die van andere organisaties. Op welke plek in het ‘speelveld’ staat je personeel en hoe werken ze samen, was de kern van zijn boodschap. Doorspekt met filmpjes uit de voetbalwereld, gaf Schildkamp op humoristische wijze tevens zijn visie over hoe om te gaan met klanten, collega’s en personeel. “Doe normaal tegen de klant, ben jezelf en geef fouten toe. Alleen dan kom je geloofwaardig over en kun je bouwen aan een duurzame relatie”, aldus de Twentse ondernemer. “Denk als manager niet in FTE’s en ziekteverzuimcijfers maar benader je personeel als mens en behandel ze ook zo.”
Vaccins werken niet bij slecht management
Als laatste spreker van het symposium besprak drs. Martijn Steenaert, Technical Service Manager Swine bij Boehringer Ingelheim, hoe vaccins werken en hoe je deze het beste kunt inzetten. “Lees eerst de bijsluiter eens goed” was een duidelijke tip van Steenaert. “Deze staat boordevol informatie, zoals moment van toediening en vaccinatieschema. Hier kunnen veehouders en dierenartsen veel mee in hun plan van aanpak. Een juiste diagnose en tijdige evaluatie zijn tevens belangrijke stappen in het proces. Wanneer het volledige proces in goed overleg met alle betrokkenen wordt doorlopen, mag je een verbetering van de diergezondheid en het financiële resultaat verwachten.”
Afsluiting
Dagvoorzitter René Sol rondde het symposium af met een aantal “take home messages” die door de sprekers waren ingebracht. Drie aspecten kwamen bij elke spreker terug: het nemen van verantwoordelijkheid, het belang van transparant werken en de kracht van samenwerking. De avond werd afgesloten met een hapje en een drankje. Het VKC kijkt terug op een geslaagde dag met goede sprekers en bijzonder tevreden deelnemers.
Meer informatie
Veterinair Kennis Centrum
info@vkc-nederland.nl
www.vkc-nederland.nl
