Voorsorterend op lager antibioticaverbruik en het Belgische verbod op het gebruik van zinkoxide, zijn Jan Tanghe en Hilde Lippens op hun varkensbedrijf gestart met vaccineren tegen coli bij gespeende biggen. De betere prestaties passen in hun ambitie om hun bedrijf steeds naar een hoger plan te tillen.
Aan het toeval laat de familie Tanghe-Lippens niet veel over. Het fokbedrijf annex vleeskuikenhouderij werkt strak en georganiseerd. Volgens Hilde Lippens – varkenshouder en secretaris bij de Belgische afdeling van European Pig Producers – is de strakke werkplanning het geheim van de goede resultaten die het bedrijf draait. Over het afgelopen jaar speende het bedrijf gemiddeld 37,6 biggen per zeug per jaar. “De Deense genetica speelt absoluut een rol bij de hoge productie, maar zeker ook de protocollaire aanpak op het bedrijf”, aldus Lippens.
Jan Tanghe en Hilde Lippens runnen de veehouderij en akkerbouwtak samen met 2 vaste medewerkers. Hoewel er in de dagelijkse routine wel vaste taakverdelingen zijn, is de wijze van handelen vastgelegd in protocollen. “De werkzaamheden worden dus altijd op dezelfde manier uitgevoerd en er vinden op vaste momenten controles plaats, zoals bijvoorbeeld het controleren van de wateropname bij de gespeende biggen. Door protocollair te werken, hopen we problemen eerder te signaleren en schade te voorkomen”, aldus Hilde, die een systematische bedrijfsvoering als een vorm van preventiemanagement beschouwt.
Vaccinatie tegen speendiarree
Omdat goede technische resultaten hand in hand gaan met een hoge diergezondheid, zetten de varkenshouders – naast een gesloten bedrijfsvoering – ook een breed scala aan vaccinaties in. Naast de standaardvaccinaties bij de zeugen en de fokgelten krijgen de biggen nog een enting tegen mycoplasma, circo en PRRS. “Dat is eigenlijk een marktvoorwaarde. We leveren biggen aan een vleesvarkenshouder”, licht Jan toe. De zeugen worden tijdens de dracht gevaccineerd tegen de ziekte van Glässer, rota en coli/clostridium, voor de voet tegen PRRS en in het kraamhok tegen Parvo en vlekziekte.
Biggen krijgen ook vaccinatie
Sinds een half jaar vaccineren de varkenshouders ook de biggen tegen coli-besmetting na het spenen. “Er lag geen specifiek probleem ten grondslag aan dit besluit”, licht Jan toe, verwijzend naar maatschappelijke druk op het verminderen van antibiotica en de uitfasering van zinkoxide bij gespeende biggen. “Op dit moment kunnen we problemen met speendiarree nog pareren met de bestaande middelen, maar we weten dat in de toekomst de huidige mogelijkheden van antibiotica en zinkoxide uitgeput raken.” In België heerst een toleranter beleid voor zinkoxide dan in Nederland. In Nederland is het gebruik van zinkoxide in premixen sinds 2018 verboden. In België is de productie van zinkoxide als diergeneesmiddel sinds september niet meer toegestaan, maar mag de bestaande voorraad nog worden verbruikt tot eind 2020.
Vloeibare prestarter
De varkenshouders waren altijd al bewust van het milieurisico van zinkoxide en gebruikten een lagere hoeveelheid zinkoxide dan aanbevolen, aanvullend op een strak speenmanagement waarin er gewerkt wordt naar een hoge voeropname van aanvullend voer in de kraamstal. Hilde: “De biggen krijgen vanaf levensdag 1 een vloeibare prestarter. Op een leeftijd van 5 dagen wordt overgestapt naar een droogvoeder tot aan het spenen.” Na het spenen worden de biggen gesorteerd op gewicht en borgen en gelten gescheiden. Het drinkwater wordt tot 25 dagen na het spenen aangezuurd.