Op dinsdag 20 september organiseerde CoViVa een webinar over ‘De rol van Voer & Water op de krulstaart.’ Tijdens het webinar had CoViVa een livestream met Wout Mutsaers in Noorwegen. Mutsaers werkt al veertig jaar lang met varkens en varkensvoer en is tien jaar geleden verhuisd naar Noorwegen. Ook hier zet hij zijn beroep voort en begeleidt hij Noorse varkenshouders. Tijdens het webinar vertelt hij hoe de varkenshouderij er in Noorwegen uit ziet en hoe wordt omgegaan met lange staarten.
Wet- en regelgeving in Noorwegen
Noorwegen behoort niet tot de Europese Unie, maar de Noren houden zich wel aan de wet- en regelgeving die de EU hanteert voor de varkenshouderij. Noorwegen heeft hier nog wel een paar extra regels aan toegevoegd, vertelt Mutsaers. Zo zijn lange staarten verplicht, mogen biggen na 32 dagen worden gespeend, moeten de hokken altijd voorzien zijn van strooisel op de vloer en moeten zeugenhouders gebruik maken van vrijloopkraamhokken.
Ondanks dat Noorwegen een democratisch land is, bepaalt de staat alles, zegt Mutsaers. Ze bepalen bijvoorbeeld hoe groot de varkensbedrijven mogen zijn, wat de biggenprijs is en wat de prijs van graan is. Al deze prijzen heeft de staat al tot ten minste halverwege januari 2024 vastgelegd. Hierdoor hebben de varkenshouders wel een stabiel verdienmodel.
Varkenshouders mogen niet meer dan honderd zeugen óf 2100 vleesvarkens hebben. “Maar met honderd zeugen kun je de kost wel verdienen hier in Noorwegen. De meeste varkenshouders hebben zelfs medewerkers in dienst”, aldus de varkensspecialist. Noorse zeugenhouders maken bijna allemaal gebruik van de TN70-zeug.
Geen extra zink en koper in het voer
De Noorse varkenshouderij voegt geen extra zink en koper toe aan het voer. “Het is allemaal laag zink en laag koper, ook bij spenen”, zegt Mutsaers. Zelf hanteert hij bij de samenstelling van voer altijd vijftig procent gerst, het liefst zelfs 70 procent. Dit voor een goede darmgezondheid.
Gezonde varkens
Door het gebruik van gerst in het voer en door het strooisel op de vloer ruiken de varkens niet volgens Mutsaers, ook zijn ze daardoor mooi roze en hebben ze gezonde darmen. PIA is iets wat ze hier in Noorwegen over het algemeen niet kennen. “Met een coli-enting en een vlekziekte-enting houdt het qua vaccinaties wel ongeveer op.”
“Omdat ze zo gezond zijn groeien de tomen in de kraamstallen gemiddeld zo’n vier kilo per dag. Vleesvarkens groeien in Noorwegen boven de 1.100 gram per dag”. Het antibioticagebruik is verwaarloosbaar. Verder vertelt Mutsaers ook nog dat kraamopfokhokken erg populair zijn in Noorwegen. Zo’n 70 procent van de varkenshouders in Noorwegen voeren hun zeugen en biggen met brijvoer in de kraamopfokhokken.
Afleidingsmateriaal
Natuurlijk zorgen ze ook in Noorwegen voor voldoende afleidingsmateriaal voor de varkens zoals kranten, nat zaagsel of nat kuilgras. De varkens vinden het heerlijk om hier met hun neus door te wroeten. Maar ook dan kan het nog steeds voorkomen dat ze gaan staartbijten. Ongeveer vier procent is vroeger of later wel eens aan zijn straat gebeten, zegt Mutsaers.
Om staartbijten helemaal te voorkomen maken ze in Noorwegen gebruik van een speciaal systeem waarbij er een ketting aan het plafond hangt die heen en weer kan bewegen. De varkens staan hierbij in groepen van 50 tot 70 varkens waarbij er één vreetplek per zes á zeven varkens beschikbaar is. Mutsaers zegt: “staartbijten is door dit systeem gegarandeerd 0%”.
Wout sluit het verhaal tijdens de livestream af met “voer geen rotzooi, rust, regelmaat, reinheid en routine, dat zijn de regels”. Je moet zorgen dat de varkens wat te doen hebben.
Tekst: Danique Sollie-Elverding
Beeld: screenshot webinar CoViVa en Ruben Lijzenga