De rekening-courant-positie van varkensbedrijven is in het eerste halfjaar van 2018 met 21.000 euro gedaald en kwam eind juni uit op bijna 16.000 euro. November 2017 piekte deze nog tot een niveau van gemiddeld 45.000 euro. Zowel de inkomsten, de uitgaven als het saldo van deze twee staan al sinds december onder druk. De opbrengstprijzen voor biggen en varkensvlees liggen lager en de voer- en mestkosten hoger. De piek in maart als gevolg van de hoge prijzen voor biggen en varkensvlees is duidelijk zichtbaar, net als invloed van de hoge kosten voor mestafzet en de daling van de biggenprijzen daarna.
De stand van de rekening courant is een resultante van de bij- en afschrijvingen. Ook neveninkomsten en privé-uitgaven zijn verwerkt alsmede overschrijvingen naar spaarrekeningen. De barometer geeft het gemiddelde van zeugenbedrijven, vleesvarkensbedrijven en gesloten bedrijven. De verschillen tussen bedrijven zijn groot omdat de aard en omvang van bedrijven verschilt. Onderaan dit artikel treft u figuur 2 met de liquiditeitsontwikkeling voor zeugenbedrijven separaat weergegeven. Fluctuaties in de kasstroom op zeugenbedrijven zijn groter dan op vleesvarkensbedrijven omdat vleesvarkensbedrijven de schommelingen gedeeltelijk opvangen via de biggenprijs. De rekening courant op zeugenbedrijven daalde het eerste halfjaar met circa 24 duizend euro ofwel 30 euro per zeug. Daardoor is de stand van de rekening courant op zeugenbedrijven sinds maart jl. negatief geworden.
Figuur 1: De kaspositie van varkensbedrijven verslechtert het eerste halfjaar van 2018 met bijna € 21.000
Bron: Bedrijveninformatienet, Wageningen Economic Research
De voerprijzen lagen vanaf februari 2018 hoger dan in het voorgaande jaar en opbrengstprijzen voor vleesvarkens en biggen lagen 8 tot 10% lager. Daarnaast hebben bedrijven in het tweede kwartaal iets meer afgelost dan het kwartaal ervoor. Er is minder geïnvesteerd en meer gespaard en naar privé overgeboekt.
Lage biggenprijs drukt liquiditeit zeugenbedrijven en buffert vleesvarkensbedrijven tweede halfjaar
We verwachten voor de rest van 2018 dat opbrengstprijzen voor vleesvarkens en biggen onder druk blijven. Er is een ruim vleesaanbod in de EU. Hoewel toenemende handelsbelemmeringen tussen de VS en China niet nadelig zijn voor afzet van varkensvlees vanuit de EU, zal het naar verwachting niet direct leiden tot hogere prijzen. De eigen productie in China en Rusland neemt toe, wat leidt tot toenemende druk op de internationale afzetmarkten. De hoge binnenlandse prijzen in China, waar Nederlandse en Europese varkenshouders in 2016 en 2017 van profiteerden, zijn inmiddels fors gedaald. Voor zover daar ruimte is voor afzet, zal dit beperkt effect hebben op de prijzen in Europa.
De lage biggenprijzen leiden tot lage voerwinsten en tot toenemende liquiditeitstekorten op zeugenbedrijven. De buffers uit 2017 zijn daar nu hard nodig. Voor vleesvarkensbedrijven is de lage biggenprijs voordelig, ze compenseren de lage vleesprijzen waardoor de voerwinsten mee kunnen vallen. Het is nog onduidelijk of dit voldoende is voor verbetering van de liquiditeitspositie. Traditioneel herstelt het saldo van vleesvarkensbedrijven in het tweede halfjaar.
De mestkosten blijven dit jaar hoog. Ook kunnen de goede resultaten van 2017 tot extra fiscale druk leiden. De droge zomer heeft gevolgen voor de opbrengsten en prijzen van voedergranen en zal de voerwinsten komend halfjaar negatief beïnvloeden.
De verschillen tussen bedrijven zijn groot en sterk afhankelijk van het bedrijfstype; vleesvarkens -, zeugen – of gesloten bedrijven. Voor nadere informatie over deze liquiditeitsbarometer en over de belangrijkste pijlers van de kasstroom verwijzen wij graag naar de publicatie op Agrimatie van Wageningen Economic Research.
Deze liquiditeitsmonitor is tot stand gekomen als publiek private samenwerking tussen Wageningen Economic Research, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Agrifirm en ABN AMRO.
De data zijn afkomstig van het Bedrijveninformatienet van Wageningen Economic Research. Het doel is om de verkregen inzichten te delen en ondernemers te ondersteunen in hun bedrijfsvoering.
Figuur 2: Liquiditeitsontwikkeling zeugenbedrijf
Bron: Bedrijveninformatienet, Wageningen Economic Research
Bron: ABN AMRO