Voor de varkenshouders eindigt 2021 in mineur als gevolg van een combinatie van erg lage opbrengstprijzen en hoge voerkosten. Dit meldt econoom varkensproductie Robert Hoste van Wageningen UR tijdens de prestentatie van de inkomensraming 2021 op 21 december 2021 door het Centraal Bureau voor de Statistiek en Wageningen University & Research.
Het geraamde bedrijfsinkomen is gemiddeld € 49.000 negatief per onbetaalde arbeidsjaareenheid (aje). Dit is € 35.000 lager dan in 2020. Een onbetaalde arbeidsjaareenheid staat voor het aantal voltijdbanen. De prijs voor biggen daalde gemiddeld met twintig procent en vleesvarkens brengen negen procent minder op vanwege de verslechterde varkensmarkt. Vooral in de tweede helft van het jaar zijn de verkoopopbrengsten gedaald door lagere opbrengstprijzen van vleesvarkens en biggen.
Voerkosten fors gestegen
Met name de voerkosten per bedrijf zijn fors gestegen door sterk opgelopen voerprijzen (+ dertien procent) en een groei van de bedrijfsomvang. De voerkosten maken meer dan vijftig procent uit van de totale kosten op een varkensbedrijf. De voerprijzen zijn al vanaf eind 2020 aan een flinke opmars bezig door duurdere grondstoffen; vooral granen en graanproducten zijn duurder geworden. Dit komt vooral door tegenvallende tarweoogsten in de Verenigde Staten, Canada en Rusland.
Aanbod groot, vraag gering
De lage vleesprijzen komen volgens Hoste voort uit een stapeling van factoren. Zo is het aanbod momenteel groot en is er een beperkte vraag. Er is een gebrek aan personeel in de slachthuizen, zodat er minder capaciteit is om het vlees tot waarde te brengen. De productie in China lijkt weer in balans, waardoor de export naar dit land afneemt. Tegelijk staat de Europese markt voor varkensvlees onder druk doordat ook andere exporterende landen minder kunnen exporteren.
Alleen vleesvarkenshouders draaien positief
In 2021 worden voor de zeugen- en de gesloten varkensbedrijven lagere inkomens geraamd. De inkomens van zeugenbedrijven dalen met € 164.000 euro naar € 136.000 negatief per onbetaalde aje. Het inkomen op de gesloten varkensbedrijven is met € 78.000 negatief per onbetaalde aje, een daling van € 21.000, niet zo laag als op de zeugenbedrijven. Alleen de vleesvarkensbedrijven behalen een positief inkomen van € 49.000 per onbetaalde aje. Dat komt doordat de prijzen van aangekochte biggen sterker daalden dan de verkoopopbrengsten van vleesvarkens.
Komend jaar geen lichtpuntjes voor varkenshouders
Hoste ziet voor het komende jaar nog geen lichtpuntjes voor de varkenshouders. Afrikaanse Varkenspest blijft een bedreiging en er zal een krimp aankomen vanwege stikstofmaatregelen. Hij ziet het voer nog duurder worden. Mogelijk leidt de verslechterende situatie tot mogelijke noodzakelijke samenwerkingen binnen de vleesvarkenskolom. De econoom tipt dat het nu een interessante tijd kan zijn voor een verbouwing of een depop-repop. Leegstand is nu goedkoop. Daar moeten dan natuurlijk wel de financiële middelen voor zijn.
Op Agrimatie vindt u uitgebreide analyse van de economische resultaten van de Nederlandse varkenshouderij.
Tekst: Gerben Hofman