In de praktijk blijkt dat als ouders of opvolgers voorafgaand aan een bedrijfsovername een woning in het dorp kopen, een grote hobbel in het overnameproces is genomen. Dit is dus een graadmeter of een latere overname financieel haalbaar is.
Tot deze conclusie kwam René van der Heijden, senior bedrijfsadviseur na een gesprek met een oud-collega die jarenlang actief was als bedrijfsovernameadviseur. Op zich is dit logisch; als de financiering voor de aankoop van die woning lukt, is alvast een grote kostenpost bij de bedrijfsovername achter de rug. Of andersom gesteld: als de financieringsaanvraag voor de aankoop van een woning niet lukt, is het de vraag of dat later bij de bedrijfsovername wel lukt.
Overname woning
Als een woning in het dorp gekocht wordt, komt de vraag naar voren wie die woning koopt en wie er gaat wonen. In zijn algemeenheid blijkt dat hoe dichterbij de bedrijfsovername is, hoe aantrekkelijker het is dat de ouders in de woning in het dorp gaan wonen.
Dit betekent dan automatisch dat de opvolger, eventueel met zijn partner, in de woning bij het bedrijf gaat wonen. Maar is het verstandig dat de opvolger die woning al meteen koopt van ouders of kan hij beter wachten met de aankoop van die woning tot na de bedrijfsovername?
Als de bedrijfsovername niet meer zo lang op zich laat wachten, is het wellicht aantrekkelijk om de overname van de woning uit te stellen totdat de rest van het bedrijf ook overgenomen wordt. Dit is efficiënt en bespaart daarmee kosten. Als de bedrijfsovername nog ver weg is of de opvolger gaat de woning voorafgaand aan de bedrijfsovername fors verbouwen, kan het aantrekkelijk zijn dat de opvolger de woning nog voor de bedrijfsovername koopt van de ouders. Hij gaat dan immers investeren in zijn eigen woning. Koopt de opvolger de woning voorafgaand aan de bedrijfsovername? Dan is het nodig om de woning met ondergrond en tuin kadastraal af te splitsen van het erfperceel met bedrijfsgebouwen.
Fiscale gevolgen
Als de opvolger in de aangekochte woning in het dorp gaat wonen, komt de vraag naar voren; wie koopt die woning, ouders of opvolger? Dit is alleen een punt van discussie als de ouders later in deze woning gaan wonen. Het gaat te ver om alle fiscale gevolgen van die keuze hier te beschrijven, maar in zijn algemeenheid geldt dat het vanwege fiscale regelgeving steeds interessanter wordt dat de opvolger, eventueel samen met zijn partner, deze woning koopt. Hij kan deze dan later doorverkopen aan de ouders.
Positie partner
Als de opvolger de woning in het dorp koopt, kan hij of zij die samen met zijn of haar partner financieren en kopen. De partner deelt in deze situatie mee in de waardeverandering van de woning en in de aflossing van de eigenwoningschuld. Belangrijk daarbij is dat als later die woning met winst verkocht wordt, het aandeel van de partner van die winst berekend wordt. Als vervolgens alleen de opvolger de woning bij de boerderij koopt, moet de eerder berekende winst van de partner in de huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden opgenomen worden.
Laat u adviseren
De aankoop van een woning in het dorp is een mooie mijlpaal in het overnameproces. Als u heeft besloten wie er in het dorp gaat wonen, moet u een weloverwogen keuze maken over wie die woning koopt. Laat u hierbij adviseren door een belastingadviseur of een andere deskundige die uw situatie goed kent. Als de woning bij het bedrijf voorafgaand aan de daadwerkelijke bedrijfsovername gekocht wordt door de opvolger, is de positie van de partner belangrijk. Ook hier geldt; laat u adviseren door een jurist die gespecialiseerd is in familierecht om de positie van de partner van de opvolger correct vast te leggen.
Bron: ABAB