Lees hier de tweede blog over de Belgische familie Bogaert en de ontwikkelingen in de bouw van hun gloednieuwe kraamstal in Ledegem. Tot vorig jaar testten zij vier Pro Dromi® Classic hokken, en inmiddels bouwen ze een stal met maar liefst 104 van deze kraamhokken. Een bijzonder project dat we graag met je volgen. In deze blog komt Vereijken Distributeur Geert Carbon (BvbA Vanpeteghem A & G) aan het woord.
Benieuwd naar de innovaties van varkenshouder Bogaert?
,,Er zijn weinig klanten die zo innovatief durven te zijn als varkenshouder Rik Bogaert. Hij is een mens van zijn tijd”, aldus Geert Carbon, al 27 jaar actief bij distribiteur en stallenbouwer/inrichter BvbA Vanpeteghem A & G in België, en gespecialiseerd in het ontwerp, bouw en inrichten van varkensstallen. ,,Er staat inderdaad al iets op de teller”, zegt hij bescheiden, maar in zijn lange loopbaan is hij weinig varkenshouders zoals de Belgische Bogaert tegengekomen. ,,Iemand die ervoor openstaat nieuwe technieken uit te testen en het aandurft pionier te zijn, met vallen en opstaan.”
Voorloper op dit gebied
Ondanks dat er in België nog geen wetgeving bestaat voor vrijloopkraamhokken, heeft Bogaert toch voor het Pro Dromi® systeem gekozen. Belangrijk in deze hokken is het temperatuurcontrast: de zeugen liggen fris en de biggen warm, dan vreten de varkens goed en lopen de biggen geen kou op. ,,Twee jaar lang heeft hij gedraaid met vier proefstallen. Dat is geweldig goed bevallen en nu bouwt hij twee keer 52 kraamhokken. Rik is echt een voorloper op dit gebied en iedereen is nieuwsgierig hoe dit project verloopt.”
De bouw van A tot Z
Carbon is vanaf het eerste uur bij de bouw betrokken, van ontwerp tot de opvolging van het project. Na het tekenen van de bouwplannen is er gestart met het graven van een meter diepe put. De vloerplaat werd gestort en rondom een muur van dertig centimeter dik gewapend beton. Tijdens het betonstorten is rekening gehouden met de nodige openingen en de tussenmuren voor de luchtkanalen, die verse lucht laten binnenkomen tot aan de neus van de zeug. Vervolgens zijn prefab betonelementen gebruikt om op de muren te leggen en zo de voerpaden te vormen.
Innovatief luchtkoeling systeem
Ook al is de stalinrichting nog zo goed of innovatief, zonder goed functionerend ventilatiesysteem om het stalklimaat te sturen is alle moeite voor niets. Daarom heeft de familie Bogaert gekozen voor grondkanaal ventilatie met extra mogelijkheid tot koelen. De temperatuur in de stal wordt constant gehouden via een innovatief luchtkoeling systeem. Water dat uit de grond wordt gepompt, zorgt ervoor dat inkomende lucht via een warmtewisselaar wordt gekoeld tijdens de zomer en opgewarmd gedurende de winter (GEO-warmte). Via ondergrondse luchtkanalen komt het bij de snuit van de zeug komt. Ook wordt de combinatie gemaakt met een warmtepomp die uit het grondwater warmte onttrekt om de Nanny’s (biggennesten) te verwarmen. Deze installatie wordt gevoed met zonnepanelen om zo energieneutraal te werken.
Tot aan de neus van de zeug
Op de foto is ook de uitsparing te zien vanwaar frisse lucht uit het grondkanaal omhoog wordt geleid naar de neus van de zeug. Deze uitsparingen in het prefabbeton zijn cruciaal; ze moeten goed zijn geplaatst, anders past het front van het kraamhok, en daarmee het gehele kraamhok niet op de juiste plek in de rij.
Maar dat is nog niet alles
Om dit ventilatiesysteem succesvol te maken, wordt in de hele stal gewerkt met overdruk. Dit kan alleen als alle ondergronds luchtgangen luchtdicht zijn uitgevoerd. Zit er een lek, dan wordt het drukverschil tussen de ondergrondse kanalen en de stal te klein en wordt de frisse lucht uit het grondkanaal niet meer goed aangebracht bij de kop van de zeug. Geen naadje mag ongemoeid worden gelaten, daarom zijn alle prefab platen afgewerkt met een vloeibaar betonnen toplaag.
Keuze voor een mestbak
Bogaert koos voor een RVS mestbak, een techniek waar veel mensen voor afschrikken, maar uit ervaring een perfecte staltechniek. Bij een mestbak worden mest en urine niet meer opgevangen in een mestput onder de zeug maar samen opgevangen in één RVS-bak vlak onder de kraamstalvloer, zie foto. Deze bakken (1 per zeug) worden met een onderling rioleringssysteem verbonden. Om de 72 uur wordt via een automatische stuurkraan één homogeen product door deze afvoerbuizen afgevoerd. Met als gevolg dat de zeugen niet meer boven hun eigen mest staan, de geuren zijn verdwenen en de temperatuur constant blijft. Door de vorm van de mestbak en het regelmatig legen, wordt het emissie oppervlak verkleind. Zo wordt ammoniak emissie bij de bron aangepakt. Een betere lucht voor zeug, big en varkenshouder in de stal dus! En er wordt voldaan aan de Belgische normering tot het bouwen van ammoniak emissiearme stalsystemen.
,,Deze RVS mestbak is groter dan gewoonlijk, aangepast aan de maatvoering van het vrijloopkraamhok, de zeug loopt natuurlijk rond en kan overal mest achterlaten. Kortom nieuw en innovatief. Uiteindelijk is Bogaert er in overleg met overheidsinstanties uitgekomen.”
Gewaagde stalisolatie
Voor optimale ventilatie, maar ook om de stal energie neutraal te kunnen bouwen moet hij goed geïsoleerd zijn. Na de fundering muren is de stalen constructiestructuur neergezet, afgedekt met een golfplatenvezel dakbedekking. ,,Daarna is het dak onderin goed geïsoleerd met PU 8cm vaste platen, afgewerkt met dubbele aluminium folie, zo voldoen we aan het energieprestatieniveau van België voor varkensstallen. Verder is de stal opgetrokken uit rode baksteen, net zoals de hoeve van de familie. Dat is mooier voor het uitzicht, het vormt één geheel.
De binnenmuren zijn afgewerkt met gladde, reinigbare kunststofwanden, die zijn gebouwd en opgevuld met isolerend beton. Allemaal nieuw en nog nooit eerder gedaan. Zoiets is altijd gewaagd, omdat materialen soms onbekend zijn. Echter is er in overleg veel mogelijk.” Om de dieren te voorzien van voldoende natuurlijk licht, is er een glasraamstrook in de muur geplaatst met super isolerend glas. Dit glas isoleert zéér goed (k-waarde 1.0) én zorgt tevens voor de minimale eis van 3% lichtinval.
Buiten de gebaande paden
Carbon is enthousiast over de stal en over de samenwerking met de familie. ,,Voor ons is het een enorme uitdaging om met de familie Bogaert samen te werken. Ze hebben iets heel nieuws gerealiseerd, dat is niet altijd makkelijk, maar we zijn blij dat we erin zijn meegegaan. Enorm leerzaam om te zien wat er allemaal mogelijk is, buiten de gebaande paden.”
PS: Ook zo benieuwd hoe de uiteindelijke stal eruit gaat zien? Kijk voor een fotocollage van het project op onze website. De volgende blog over de familie Bogaert gaat o.a. over het automatische voersysteem.
Meer informatie
Wilt u de volgende blog via de mail ontvangen? Klik dan hier.
