Een toekomstbestendige varkenshouderij met een beter leefklimaat en gezonder voor mens en dier. Dat willen we allemaal. In plaats van achterover te leunen, slaan vijf varkenshouders uit Deurne de handen ineen om dit te realiseren. Onder de naam Innovatiepark de Vlier ontwikkelen zij een uniek, innovatief integraal systeem. Hiermee hopen zij de uitstoot van hun bedrijven veel verder terug te dringen dan de wettelijke norm.
Op de foto: De varkenshouders achter Innovatiepark De Vlier v.l.n.r. Twan Koppens , Angelo Swinkels, Ron koppens, Iwan Gijsbers , Marco Swinkels, Mario vd Berg
Door Ruben Lijzenga
De vijf varkenshouders, die binnen een kilometer van elkaar gevestigd zijn, hebben twee jaar geleden de eerste contouren van het Innovatiepark geschetst, vanwege de dreigende Brabantse verordering waardoor boeren gedwongen zijn om 85% ammoniakemissie te realiseren. Voorzitter Angelo Swinkels: “het is eigenlijk heel simpel. Wij zien de implementatie van chemische luchtwassers niet zitten en pakken het probleem liever bij de bron aan. Gemeente, provincie en verschillende stakeholders als de Rabobank zijn inmiddels aangehaakt en nu is het wachten op de provincie voor enkele vergunningen. Zo kunnen we innoveren binnen dit gebied, met een bepaalde vrijheid, maar volledig transparant.”
Een droom, zes ambities
De varkenshouders werken samen aan een toekomstbestendige varkenshouderij. Via samenwerking, innovatie en een integrale aanpak maken zij werk van zes ambities om hun droom te verwezenlijken:
- Nul-emissie naar de omgeving
- Energieneutraal produceren
- Sluiten van de mineralenkringloop
- Bevorderen van een gezonde bodem
- Minimalisatie van de CO2-footprint
- Realiseren van maximale transparantie
Swinkels benadrukt het belang van de integrale benadering. “De doelstellingen die wij hebben geformuleerd kunnen niet los van elkaar gezien worden. Een verbetering ten aanzien van één ambitie heeft vaak ook invloed op de andere ambities. We zijn nu begonnen bij de ammoniakaanpak, dat is de eerste stap. Uiteindelijk pakken we alle zes de punten aan.”
Reductie geur- en ammoniakemissie eerste stap
Een van de doelen van Innovatiepark De Vlier is om de geur- en ammoniakemissie van hun varkensbedrijven flink te reduceren. Hiervoor is een integraal systeem ontwikkeld dat de uitstoot bij de bron aanpakt, ook wel bekend als het varkenstoilet. “Door de uitwerpselen van de dieren eerst op te vangen in een kelder en te verdunnen met water, wordt het percentage ammoniak al flink verlaagd. Ammoniak is een belangrijke veroorzaker van de stikstofuitstoot. Dit water en mestmengsel wordt op één van de locaties bewerkt en gezuiverd met behulp van een proces dat lijkt op dat van een rioolwaterzuiveringsinstallatie. Met pijpleidingen worden de bedrijven met elkaar verbonden. Op deze manier kunnen transporten over de weg worden vermeden. Door geur- en ammoniakarme meststoffen te maken, nemen ook de emissies bij het bemesten van het land flink af”, aldus Swinkels die daarmee bevestigt dat de gestelde ambities overlap met elkaar hebben.
Toekomstbestendige varkenshouderij haalbaar?
De varkenshouders van Innovatiepark De Vlier zijn ambitieus en geloven dat het mogelijk is om in Nederland een toekomstbestendige varkenshouderij te hebben. Swinkels: “dat willen wij in de praktijk bewijzen. Dat werkt nu eenmaal het beste. Bovendien werken we allemaal met verschillende systemen en methoden. Omdat de testresultaten transparant worden gedeeld, kan de hele branche meekijken en leren. Dat is het grootste winstpunt.”
Het is voor de varkenshouders belangrijk dat iedere geïnvesteerde euro, geïnvesteerd is in ‘iets goeds’. “Zoals het aanpakken van de problemen bij de bron. Daar zien wij heil in. Als het financieel kan en je ziet het zitten, dan moet je investeren. Maar dat kan natuurlijk alleen als je er zelf toekomst in ziet. En dat zien wij.”
Overigens zijn de reacties volgens Swinkels alleen maar positief: “men vindt het geweldig dat er ondernemers zijn die dit durven. Het sluit namelijk ook heel erg aan bij wat er geroepen wordt vanuit gemeente en provincie. Het enige verschil? Wij willen het echt waar gaan maken en roepen het niet alleen.”
Geen proefstal
De voorzitter van De Vlier benadrukt dat de bedrijven geen proefstalstatus hebben en/of willen bemachtigen. “Wij zijn wel geselecteerd voor platform Vitaal Platteland als proeftuin, maar hebben allen een bepaalde visie over de toekomstbestendige varkenshouderij en willen dit bereiken met de stakeholders in de praktijk. Dat is een totaal andere benadering dan men gewend is in Nederland. Wij willen innoveren en daarmee op de lange termijn een goede boterham kunnen verdienen. Mede daarom heeft de WUR bepaalde zaken doorberekend bij de afzonderlijke bedrijven en zullen wij de resultaten transparant delen. Innoveren is zien, meten en bijsturen wanneer nodig.”
Eindelijk van start?
De ideeën van het innovatiepark bestaan nu twee jaar en het is tijd om het gedachtegoed in de praktijk te brengen. Swinkels: “Ons doel is dat we waar kunnen maken waar wij in geloven. Ons eerste doel is dat we echt aan de slag kunnen. Dit hangt af van de provincie en het toekennen van de nodige vergunningen. Wat ons betreft starten we zo snel als mogelijk.” De voorzitter besluit: “Wij hebben er zin in en we zijn hartstikke enthousiast. Je moet niet stil blijven staan in een veranderende wereld. Bovendien brengen we eindelijk ook wat positief nieuws in de varkenshouderij.