Er wordt momenteel veel gesproken over extern salderen. Rond één februari moet er regelgeving zijn vastgesteld die vergunningverlening via extern salderen mogelijk maakt. Ook zal naar verwachting omstreeks die datum het stikstofberekeningsmodel Aerius gereed zijn, om extern salderen te kunnen doorrekenen. Wat kunt u als varkenshouder van de mogelijkheid van extern salderen verwachten?
Varkenshouders die stoppen of afbouwen
Er zijn natuurlijk varkenshouders die willen stoppen of afbouwen en er zijn er die het liefst willen ontwikkelen. Voor beide groepen varkens houders heeft extern salderen wellicht iets te bieden. Een stopper kan zijn ammoniakemissierechten via extern salderen proberen te verkopen. Hiervoor zijn naburige veehouders wellicht geïnteresseerd, maar ook buiten de landbouw zijn de emissierechten soms gewild. Een varkens bedrijf dat wil doorontwikkelen heeft ammoniakrechten nodig en kan via extern salderen meer varkens op zijn WNB-vergunning krijgen. Hoeveel extra varkens dit zijn hangt onder andere af van de posities van het saldogevende bedrijf en het saldo-ontvangende bedrijf ten opzichte van de verschillende natuurgebieden.
Voorbeeld extern salderen
Een varkensbedrijf met vijf afzonderlijke stallen heeft een ammoniak emissie van 1.500 kg. Het bedrijf wil de ammoniakrechten van een naburig varkensbedrijf overnemen, ter grootte van 1.300 kg. Stel dat er van overheidswege een afroming moet plaatsvinden van 30 procent, dan kan in principe 910 kg worden ingezet voor de externe saldering. Dit zou goed zijn voor 606 vleesvarkens, bij 1,5 kg ammoniak per varken. De vraag is in hoeverre deze uitbreiding daadwerkelijk kan worden vergund, omdat ook een harde voorwaarde is dat op geen enkele plek in een natuurgebied de stikstofdepositie mag toenemen.
Aerius-berekening
In een eerste Aerius-berekening wordt de bestaande situatie ingevoerd, te weten de vijf stallen plus de stal waarmee extern wordt gesaldeerd. Hieruit blijkt een maximale stikstofdepositie van 56 mol. Vervolgens wordt een tweede Aerius-berekening opgesteld met de verplaatste ammoniakrechten op de locatie, als zesde stal. De saldo-gevende locatie wordt nu natuurlijk buiten beschouwing gelaten. Uit de tweede berekening blijkt een maximale stikstofdepositie van 74 mol. Er is dus een toename op de meest kwetsbare plek in het natuurgebied van 18 mol. Dat op veel andere plekken een depositiedaling plaatsvindt doet niet ter zake.
Dit Aerius-plaatje laat de situatie na externe saldering zien. Nabij het saldogevende bedrijf neemt de stikstofdepositie af: hoe groener hoe groter de afname. Nabij de saldo-nemende locatie neemt de stikstofdepositie toe: hoe paarser hoe groter de toename.
Stikstofdepositie
Deze externe saldering kan geen doorgang vinden, want op geen enkele plek mag de depositie toenemen. Het Aerius-plaatje laat de situatie na externe saldering zien. Nabij het saldogevende bedrijf neemt de stikstofdepositie af: hoe groener hoe groter de afname. Nabij de saldo-nemende locatie neemt de stikstofdepositie toe: hoe paarser hoe groter de toename. Om de bouw van een varkensstal met externe saldering mogelijk te maken, moeten aanvullende maatregelen worden genomen. Dit kan bijvoorbeeld via interne saldering, dus het ammoniakarmer maken van een reeds bestaande stal. Ook kan dit via externe saldering met een derde bedrijf dat dan westelijker gelegen moet zijn ten opzichte van de locatie. Een combinatie van interne en externe saldering kan natuurlijk ook.
Conclusies voor varkenshouders
Om de ammoniakemissie van een afbouwende veehouder optimaal te kunnen benutten, is het nodig dat de saldo-gever dichter bij een natuurgebied ligt dan de saldo-ontvanger. Dit geldt voor alle plekken binnen een natuurgebied. Als dit niet het geval is kan minder dan 70 procent van de emissierechten worden benut. Via inbreng van een derde veehouderijlocatie, dat aan de andere kant is gelegen, kan vaak toch de gewenste ontwikkeling worden rondgerekend. Ook kan een beperkte interne saldering soms de resterende ruimte leveren.
Op het moment van schrijven is nog niet bekend of er bij extern salderen varkensrechten moeten worden ingeleverd. Als dit het geval is wordt extern salderen met een ander varkensbedrijf financieel lastiger. Als er een afbouwende veehouderij in de buurt ligt dat geen fosfaat-, pluimvee-, of varkensrechten bezit is salderen hiermee een stuk gemakkelijker. Prijzen voor extern salderen zullen fl uctueren en zijn afhankelijk van de locatie. Daarbij zal ammoniak van een bedrijf dat dicht bij een natuurgebied ligt het meeste waard blijken. Hiervan kan immers tot de maximale 70 procent worden benut.
Dit artikel is afkomstig uit het vakblad Varkensbedrijf! Vraag hier een proefnummer aan!
