Het aansluiten van de productie op het aantal dierrechten is elk jaar een spel. Onvoldoende rechten betekent flinke sanctionering, al blijkt uit een vonnis dat het betrekken van rechten uit een andere sector wel de sanctie kan verminderen.
Een jaarlijks terugkerend fenomeen is de stoelendans om de dierrechten. De verplichting is duidelijk: om een bepaald aantal dieren te mogen hebben zal je als bedrijf voldoende dierrechten moeten hebben. Die moet je op tijd leasen of kopen, anders grijp je volledig mis en is er geen vrije stoel meer beschikbaar.
De aanwezigheid van speculanten op de markt alsmede het feit dat je pas tegen het einde van het jaar een goede balans op kunt maken over de benodigde rechten, zorgen ervoor dat er steeds vaker een aanzienlijk risico is dat je in december geconfronteerd wordt met het feit dat er geen rechten meer zijn. En die paar rechten die er nog zijn blijken dan onbetaalbaar te zijn. Het aantal stoelen om op te kunnen zitten teneinde het spel te overleven, is dan erg beperkt en meestal te beperkt.
Als december dan voorbij gaat, en er zijn niet voldoende rechten op het bedrijf, dan bestaat de kans dat de NVWA op bezoek komt en dat er een proces-verbaal volgt. En dat zal weer leiden tot aanzienlijke boetes, en het alsnog moeten betalen voor het tekort aan rechten door middel van een ontnemingsvordering. Dat betekent dat het OM het voordeel dat de veehouder heeft genoten door niet genoeg rechten te leasen terug wil vorderen. De concurrenten hebben immers ook kosten moeten maken om
rechten te leasen.
Varkensrechten voor pluimvee
Los van de aanwezigheid van speculanten op de markt en het pas laat op kunnen maken van de balans, is er nog een omstandigheid waar rekening mee gehouden moet worden. Op het moment dat in december wordt geconstateerd dat er niet voldoende rechten meer kunnen worden aangeschaft voor het bedrijf, grijpt men steeds vaker naar noodmaatregelen, zoals het aanschaffen van dierrechten uit een andere sector. Dat gebeurde in de navolgende zaak, waarin een pluimveehouder het tekort aan pluimveerechten compenseerde door varkensrechten.